گفتهها و ناگفتههای دادگاه متروپل در گفتوگو با دبیر مجمع حقوقدانان انقلاب اسلامی۴
دادگاه متروپل در روزهایی برگزار شد که بسیاری از خانوادههای داغدارِ این جنایت همچنان لباس سیاه از تن و اندوه از سینه به در نکرده بودند. در همین راستا و برای روشن شدن ابعاد برگزاری این دادگاه بر آن شدیم تا در گفتوگویی تخصصی با مهدی حاجی ملا علی کنی، دبیر مجمع حقوقدانان انقلاب اسلامی که به صورت خودجوش و جهادی برای ارائه خدمات حقوقی به این دادگاه آمده بودند، از فرجام متهمان و شکایت شاکیان مطلع شویم که مشروح آن به شرح زیر است.
دلیل ورود مجمع حقوقدانان انقلاب اسلامی به پرونده متروپل چه بود؟
حاجی ملا علی کنی: مجمع حقوقدانان انقلاب اسلامی پیرو توصیه اکید مقام معظم رهبری در خصوص حادثه متروپل که فرمودند: «وظیفهی پیگرد مقصران حادثه و مجازات عبرتآموز آنان با همکاری قوهی قضائیه و نیز تلاش گسترده برای جلوگیری از تکرار آن در همهی نقاط کشور، بر عهدهی همهی ما مسئولان کشور است» به عنوان یک تشکل تخصصی مردمی، با هدف همافزایی و رویکرد پیشگیری از حوادث مشابه در کشور، از همان روزهای اول حادثه و به عبارتی دقیقتر جنایت متروپل، به اتفاق تعدادی از وکلای مجرب در شهر آبادان حضور پیدا کرد و در نهایت، این وکلا در پروندهی تعدادی از شکات (اولیاء دم) به عنوان وکیل در دادگستری خوزستان اعلام وکالت کردند.
روز اول دادگاه متروپل چگونه سپری شد؟
حاجی ملا علی کنی: اعلام برگزاری دادگاه برای روزهای دهم، یازدهم و دوازدهم و برگزاری آن به صورت علنی بود؛ در روز اول پس از آغاز دادگاه توسط قاضی ایمانی که ریاست دادگاه را به عهده داشتند؛ دادستان کیفرخواست کلی را قرائت کرد و پس از آن در واقع شکایت مصدومین حادثه و اولیای دم جانباختگان شنیده شد و تعدادی از وکلای مصدومین و جانباختگان نیز در جایگاه حاضر شدند و به ارائه دفاعیات خود پرداختند.
در روز دوم آیا همچنان اولیای دم شکایاتشان را ارائه میدادند؟
حاجی ملا علی کنی: در روز دوم بحث تعداد کمی از خانوادههای اولیای دم باقی مانده بود که آنها نیز آمدند و صحبتهای خود را ارائه دادند اما بیشتر ساعات دادگاه روز دوم که تا ساعت ۱۵:۳۰ نیز زمان برد به شنیدن دفاعیات متهمین و وکلای آنها و همچنین قرائت کیفرخواستهای موردی متهمین از طرف نماینده دادستان اختصاص یافت.
و اما روز سوم یا آخرین روز دادگاه چگونه بود؟
حاجی ملا علی کنی: در روز سوم، جلسه دادگاه از ساعت هشت صبح تا حوالی شاید ساعت ۱۸ بعدازظهر ادامه داشت و تنها اظهارات یکی از خانوادهها که باقی مانده بود شنیده شد اما غالبا به اظهارات متهمین و وکلای آنها پرداخته شد.
اما آن مسئلهای که در روز آخر احساس میشد این بود که ریاست دادگاه همه تلاششان را به کار بستهاند که تمام اظهارات را دریافت کرده و جلسه را برای اعلام ختم رسیدگی آماده کنند، که احتمالا در روزهای آتی که به صورت دقیق مطلع نیستم چند روز آینده خواهد بود، رای اولیه را صادر کنند که این خود نیز از جمله موضوعاتی بود که به ذهن متبادر میکرد ممکن است مولفه سرعت احتمال پایین آمدن دقت را در بر داشته باشد.
ارزیابی شما از فضای جلسات دادگاه چیست؟
حاجی ملا علی کنی: به نظر بنده نظم دادگاه با این حجم شکات و متهمین و با وجود حضور وکلا و برگزاری به صورت علنی مثالزدنی بود و سعهی صدر قاضی دادگاه، آقای ایمانی نیز قابل تقدیر بود.
همچنین ضابطین جلسه و تمامی عوامل حاضر و متصدین تشریفات کار، جلسه را کاملا در شأن یک دادگاه جمهوری اسلامی ایران برگزار کردند و این، امریست که در باب شکل و ظاهر دادگاه باید بیان شود و باید بر آن نیز تاکید کرد.
روند دادگاه را در چه دیدید؟
حاجی ملا علی کنی: ما معتقدیم یکی از تبعات این سرعتی که دادگاه دارد، کشف نشدن بخشی از زوایای پنهان این جریان است چرا که با موضوع بسیار پیچیده و گستردهای روبهرو هستیم.
حتی این گمان نیز میرود که متهمینی هنوز به واسطهی کشف نشدن در دایرهی متهمین فعلی وجود نداشته باشند، البته که قاضی دادگاه بارها اعلام کردند که «ما همهی تلاشمان را به کار میگیریم، حتی اگر تعداد صفحات لوایح متهمین و وکلا و شکات بسیار زیاد باشد ما وقت میگذاریم و ورق به ورق میخوانیم تا بتوانیم رسیدگی را با انصاف و عدالت انجام دهیم.» اما به هر ترتیب، این، ملاحظهای است که ما مطرح میکنیم.
جمعبندی شما از دادگاه متروپل چیست و دفاعیات وکیل اعزامی شما چه بود؟
حاجی ملا علی کنی: علیرضا یادآور فرد از وکلایی بود که به عنوان نماینده مجمع حقوقدانان انقلاب اسلامی از اولین ساعت در دادگاه حضور پیدا کرد.
وی در چند نوبت به ارائه دفاعیات خود پرداخت. محورهای اصلی دفاع ایشان که اتفاقا غالب آن، جزو ثابت دفاعیات اکثر وکلای اولیاء دم بود عبارتند از:
– عدم صلاحیت دادگاه کیفری دو به واسطه خدشه به عنوان اتهامی که در کیفر خواست تحت عنوان «قتل شبه عمد» آمده است چرا که دلایل و امارات گوناگون عنوان قتل عمد را مستند به ماده ۲۹۵ قانون مجازات اسلامی و تبصره ماده ۲۹۲ همان قانون، به ذهن متبادر میسازد.
– ایراد وجود ابهام در شاخص تقسیمبندی سهم تقصیر متهمین. لازم به ذکر است در تقسیمبندی سهم تقصیر که در نظریه کارشناسی آمده، حسین عبدالباقی ۷۵ درصد و سایر متهمین که غالبا از مسئولان شهرداری آبادان میباشند، مجموعا ۲۵ درصد سهم در تقصیر دارند.
برچسبها: