اجرای فاز دوم طرح ۵۵۰ هزار هکتاری در انتظار اعتبارات مالی دولت است

اسفندماه سال ۱۳۷۵ همراه بود با سفر مقام معظم رهبری به استان خوزستان و بازدید از مناطق عملیاتی ۸ سال دفاع مقدس که ایشان در این سفر برای اولین بار به صورت عمومی از طرح ۵۵۰ هزار هکتاری با هدف احیا زمین‌های قابل کشت استان‌های خوزستان و ایلام سخن به میان آوردند.

جنگ تحمیلی ۸ ساله رژیم بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، سبب شد بسیاری از زمین‌های کشاورزی غربی و حتی مرکزی استان‌های خوزستان و ایلام، به مناطق جنگی تبدیل شوند که با مهاجرت ساکنان این مناطق به شهرهای کم خطر استان و خارج استان، عملاً زمین‌های حاصل خیز این مناطق به صحرا و دشت تبدیل شدند.

با پایان جنگ تحمیلی، حجم بالای خسارات و مشکلات به وجود آمده برای مردم جنگ زده، از قبیل مهاجرت روستاییان به شهرهای مرکزی و حاشیه نشینی در آن شهرها، تبدیل شدن زمین‌های حاصلخیز به مناطق صحرایی و بستری برای توده‌های گرد و غبار، بیکاری صدها نفر و افزایش فقر، الزام آور کرده بود که نخست برای بازگشت مردم گریخته از جنگ و سپس برای اشتغال آنان تصمیمات جدی اتخاذ شود که با نظر متخصصان و کارشناسان وقت، احیاء زمین‌های جنگ زده از طریق پاکسازی و جمع آوری ادوات جنگی بجا مانده و مین‌گزاری شده‌ و تبدیل آنها به زمین‌های حاصلخیز باید در اولویت قرار گیرد.

در این راستا محمدجواد صالحی‌نژاد مدیرعامل موسسه جهاد نصر به عنوان متولی اصلی اجرای طرح ۵۵۰ هزار هکتاری، در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهار داشت: با نظر مقام معظم رهبری که پس از مشاهده و استماع نظر صدها کارشناس و محقق دانشگاهی صورت گرفت، اجرای طرح ۵۵۰ هزار هکتاری در اسفندماه ۱۳۷۵ بیان و فازهای نخست مطالعاتی و کارشناسی آن در دو استان آغاز شد که در نهایت در سال ۱۳۸۵ یعنی پس از ۱۰ سال و در سفر دولت نهم به استان خوزستان، اجرای فاز نخست این طرح به تصویب دولت رسید.

وی افزود: پس از تصویب طرح توسط دولت، برای نخستین بار اعتبار آن پس از دو سال یعنی در سال ۱۳۸۷ در قانون بودجه مصوب شد و دو سال بعد یعنی در سال ۱۳۸۹ موسسه جهاد نصر، به عنوان متولی اصلی طرح احیاء ۵۵۰ هزار هکتار از اراضی قابل کشت دو استان خوزستان به میزان ۵۰۰ هزار هکتار و استان ایلام به میزان ۵۰ هزار هکتار انتخاب شد.

مدیرعامل موسسه جهاد نصر تصریح کرد: در مجموع برای فاز نخست طرح ۵۵۰ هزار هکتاری، یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار به وزارت جهاد کشاورزی و ۱۰۰ میلیون دلار دیگر به وزارت نیرو اختصاص داده شد که در نهایت پس از ۲۲ سال از زمان تصویب آن توسط دولت در سال ۹۸ و همزمان با وقوع سیل در استان خوزستان و ایلام، فاز نخست آن به طور کامل اجرایی و علاوه بر احیاء زمین‌های هدف، افزایش تولید محصولات کشاورزی به میزان سه و نیم میلیون تن و زمینه اشتغال بیش از ۸۰ هزار نفر از جوانان دو استان محیا شد.

از اواسط سال ۹۸ اجرای فاز دوم طرح ۵۵۰ هزار هکتاری با هدف احیاء ۲۴۸ هزار هکتار دیگر از اراضی قابل کشت دو استان خوزستان و ایلام بر سر زبان‌ها افتاد که در نهایت دولت دوازدهم در اواخر عمر کاری خود یعنی در سال ۱۴۰۰ و همزمان با بروز تنش آبی شدید در استان خوزستان که باعث بسیاری از مشکلات در زمینه کشاورزی و دامداری برای روستاییان شد، اجرای فاز دوم به تصویب دولت رسید.

تنش آبی در استان خوزستان که عمده مشکل اصلی آن مدیریت غلط دولت وقت بر منابع آبی استان بود، اجرای کامل طرح ۵۵۰ هزار هکتاری را طلب می‌کرد که مقام معظم رهبری به صراحت در اولین روز مردادماه، توصیه‌های گذشته در خصوص مدیریت منابع آب استان و اجرای طرح ۵۵۰ هزار هکتاری را راهکار جلوگیری از بروز این مشکلات دانستند.

دولت جدید عزم خود را به صورت جدی برای حل مسائل خوزستان نشان داد و در این میان نخستین استاندار دولت سیزدهم را برای خوزستان و با اختیارات ویژه منصوب کرد که این استاندار جدید خوزستان یعنی صادق خلیلیان دارای مدرک دکترای اقتصاد منابع طبیعی است و در دولت دهم در سمت وزیر جهاد کشاورزی منصوب شده بود.

این توجه ویژه دولت سیزدهم به مسئله کشاورزی استان خوزستان و انتخاب استانداری که در اجرای فاز نخست طرح ۵۵۰ هزار هکتاری نقشی کلیدی داشت برای این استان، نشان از عزم جدی دولت برای اجرای کامل این طرح دارد اما هنوز بروی کاغذ شاهد اقدام عملی در این خصوص نیستیم.

در این راستا، عباس ساکی، مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خوزستان در گفت وگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به تصویب اجرای فاز دوم طرح ۵۵۰ هزار هکتاری توسط دولت دوازدهم، اظهار داشت: در حال حاضر طرح‌های مطالعاتی فاز دوم طرح ۵۵۰ هزار هکتاری، در حال پیگیری است و امید است پس از تخصیص منابع مالی مورد نیاز توسط دولت و همچنین تامین منابع آبی آن توسط وزارت نیرو در کمترین زمان ممکن فازهای اجرایی طرح آغاز شود.

وی افزود: بخش های مطالعاتی فاز دوم در حال اتمام است و فقط تعیین اعتبارات آن باقی مانده است که اگر دولت جدید در اختصاص اعتبارات لازم همانند فاز نخست طرح که با تخصیص اعتبارات لازم از صندوق توسعه ملی، اجرایی شد، در فاز دوم نیز شاهد تحول باشیم.

اجرای کامل طرح ۵۵۰ هزار هکتاری علاوه بر تحول عظیم در کشاورزی کشور و اشتغال زایی در استان خوزستان باشیم که علاوه بر احیاء زمین‌های قابل کشت و از بین بردن منشاءهای داخلی توده‌های گرد و خاک و جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها و حاشیه نشینی می‌شود.

طرحی که زمینه اشتغال بیش از ۳۰۰ هزار نفر از جوانان بیکار استان، افزایش تولیدات کشاورزی کشور به میزان ۹ میلیون و ۵۰۰ هزار تن و تامین کامل امنیت غذایی کشور، موجب افزایش درآمد خالص حاصل از تولیدات به میزان ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان به طور سالیانه یعنی معادل بیش از نیمی از درآمد سالیانه فروش نفت کشور را حاصل می‌شود.