vرد پای گرانی ارز در صنعت طیور/صمت ناتوان در اداره بازار و پاسخگویی/ تامین نهاده ها بر عهده جهاد کشاورزی است

، چند ماهی است روند رو به رشد ومهار ناشدنی قیمت دلار آغاز و کانال‌های قیمتی یکی پس از دیگری توسط این ارز خارجی فتح می شود و تورم در اقتصاد ایران را به صورت پله ای و هر چند ماه یکبار به صورت هیجانی رقم می زند.

صنعت طیور نیز طی ماه‌های گذشته به دلیل معضل افزایش قیمت و کمبود نهاده‌های دامی با چالش تورم رو بروشده و روزانه با وضعیت نابسامان بازار ارز وارد فاز گرانتری می شود.

گرانی و گران فروشی دو مقوله ای است که در خوزستان همراه با کرونا به جان مردم افتاده است اما با این تفاوت که برای مقابله با کرونا، ستادی تشکیل شده است اما برای این تورم و گرانی، هیچ مقام مسئولی جهت پاسخگویی نیست.

مدتهاست که به دنبال مصاحبه با امیرحسین نظری رئیس سازمان صمت خوزستان هستیم که هربار با بهانه های واهی از سوی روابط عمومی این سازمان روبرو می شویم، البته این لطف شامل حال دیگران نیز شده و مدیر سازمان صمت خوزستان یک شنبه ۲۳ شهریور ماه برای پاسخ به وضعیت آشفته گرانی مرغ و تخم مرغ و دیگر اقلام مصرفی به شبکه استانی رسانه ملی دعوت شده بود که آنجا هم حضور پیدا نمی کند.

می طلبد استاندار خوزستان پیگیر و پاسخگوی رفتارهای اینچنینی مدیران استانش باشد، زیرا مدیران ادارات و سازمان ها حقوق مسئولیتشان را دریافت می کنند تاضمن پاسخگویی به مردم و رسانه ها، تدابیری برای حل مشکلات اتخاذ نمایند.

اگر چه این سازمان تا کنون جز نظارت ناظران و یا بازرسان سازمان صمت در خوزستان، تدبیر دیگری نداشته که آن هم راه به جایی نبرده و تراژدي دردناک گرانی از نان به تخم مرغ روی آورده است و آشفته بازار قیمت ها در دوران کرونا همچنان جاری و ساری است.

اما به نظر می رسد عدم پاسخگویی و تاثیر صمت در کنترل بازار، نشان از چربیدن زور سودجویان و دلالان بر نظارت بازرسان بوده و ساماندهی اوضاع آشفته برای این سازمان امری محال است.

عبدالرحمان ناصریان معاون اقتصادی و بازرگانی سازمان صمت خوزستان در خصوص وضعیت نامناسب قیمت ها در بازار استان اظهار داشت: بحث گرانی ریشه در تولید دارد در ماه های گذشته با مشکل عدم توزیع ارز مواجه شدیم و برغم اینکه کالا مدتها وارد بندر شده بود ولی ارز به تولید کنندگان تخصیص داده نشد.

ناصریان ادامه داد: از سوی دولت سامانه ای به نام بازارگاه معرفی شد که تولید کنندگان مواد مورد نیاز تولید خود را در آنجا ثبت و تهیه نمایند اما متاسفانه بسیاری از بازرگانان به دلیل عدم تعریف ارز کالاها را در بازار آزاد عرضه کرده و لذا تولید کننده به ناچار نهاده را خارج ازسامانه خریداری نموده و در نتیجه ی افزایش هزینه های مترتب بر تولید، موجب افزایش نرخ ها شده است.

وی اضافه کرد: پیگیری هایی نیز از سوی استاندار در این باره انجام شد که توانستیم برخی از ارز این تولید کنندگان، آن هم نهاده هایی که در دسترس دولت بود را تامین نماییم و مابقی همچنان ارز موردنیازشان تامین نشده است و این مسئله یکی از علل اصلی گرانی خصوصا افزایش نرخ مرغ است.

باید یادآوری کرد اواسط شهریور ماه امسال بود که ترخیص یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن نهاده‌های دامی در بندر امام خمینی (ره)، بندرعباس و چابهار به طور همزمان کلید خورد و بارگیری به سمت استان‌ها انجام شد.

همچنین طی دو ماه گذشته ۴۵۰ میلیون یورو به شرکت پشتیبانی امور دام اختصاص یافته که موجب شد علاوه بر حفظ ذخایر نهاده‌های دامی، خرید در قالب ۳۰ کشتی از کشورهای هند و برزیل انجام شود.

برخی تولیدکنندگان خوزستانی از تامین ۳۰درصدی نهاده‌های مورد نیاز با ارز رسمی خبر داده اند ومی گویند: ۷۰ درصد نهاده مورد نیازمان را از طریق بازار آزاد با نرخ‌های نجومی تامین میکنیم که همین امر موجب ضرر و زیان هنگفت تولیدکنندگان صنعت طیورشده است.

با این تفاصیل می توان گفت: به طور قطع تحریم ها و افزایش قیمت دلار در گرانی های اخیر تاثیر داشته اند، اما این مسئله نمی تواند تمام دلیل گرانی ها باشد و بخشی از آن ناشی از تصمیمات، سوء مدیریت و ناکارآمدی در حوزه اقتصاد است، زیرا اگر دولت سیاست های درستی را درقبال تخصیص ارز و واردات بکار می گرفت اینگونه تورم، اقتصاد را گرفتار نمی کرد.

نکته دیگری که باید به آن پرداخته شود این است که گرانی قیمت طیور و تخم مرغ، در همه استان ها وجود دارد اما انتظار می رفت با توجه به اینکه ۷۰درصد نهاده کشور ازبندر ماهشهر در خوزستان وارد و به استان های دیگر ارجاع داده می شود، قیمت تمام شده مرغ در خوزستان لا اقل اندکی ارزانتر از استان های دیگر باشد.

برغم نزدیکی بندر ماهشهر متاسفانه در بازارهای خوزستان شاهد هستیم گوشت مرغ با گرانترین قیمت نسبت به استان های دیگر به فروش می رسد.

عبدالرحمان ناصریان معاون اقتصادی و بازرگانی سازمان صمت خوزستان در این خصوص می گوید: این ایراد وجود دارد که دفاتر شرکت های وارد کننده در استان ها که به صورت متمرکز فعالیت می کنند، ابتدا تمام هزینه ها را محاسبه نموده، سپس کالا را ارائه می دهند.

وی با بیان اینکه خوزستان در بخش طیور، یک استان مصرف کننده است، گفت: از یک سو نهاده ای که توسط امور پشتیبانی دام به تولید کننده داده شده تنها ۳۰ درصد نیازشان را، آن هم به صورت عرضه قطره چکانی تامین می نماید، از سوی دیگر کمبود مرغ را از دیگر استان ها رفع می کنیم.

ناصریان افزود: از دیگر مسائلی که موجب شده که قیمت طیور و تخم مرغ روزانه گرانتر شود، نبود فاکتور مشخص از صنفهای تولیدی است که راه را بر دلالان باز کرده است، عدم صدور فاکتور یکی از تخلفات تعریف شده در قانون تعزیرات و نظام صنفی است.

بهرام جباری معاون بازرسی و نظارت سازمان صمت خوزستان در خصوص عدم ارائه فاکتور، این امر را تخلف دانست و گفت: بخشی از اقدامات برای کنترل قیمت در بازار بر عهده سازمان صمت است اما دستگاه‌های مختلف می‌توانند در بحث کنترل قیمت در بازار با این سازمان همراهی و مشارکت داشته باشند همچنین مردم می توانند برای رسیدگی به تخلفات با سامانه ۱۲۴ تماس حاصل نمایند.

وی در پاسخ به این سوال که باتوجه به محدودیت نیروی بازرس، تدبیر یا راهکار جایگزینی جهت مدیریت گرانی و برخورد با گرانفروشی تاکنون داشته اید، اظهارداشت: ما باید بر اساس قانون عمل کنیم اگرچه قبول داریم تنبیه و یا جریمه نسبت به جرم انجام شده مطابقت ندارد و باید اداره کل تعزیرات این مساله را پیگیری نمایند.

معاون بازرسی و نظارت سازمان صمت خوزستان ادامه داد: مهمترین دلیل گرانی مرغ و تخم مرغ قیمت کنجاله سویا در بازار است که به ۱۵ هزار تومان رسیده و تولیدکنندگان ناچارند نزدیک ۷۰ درصد نیاز خود را تنها در بخش تامین نهاده‌ها از این بازار تامین کنند.

وی تصریح کرد: دومین دلیل گرانی مرغ افزایش نرخ داروهای دامی با توجه افزایش نرخ ارز است و افزایش صد درصدی نرخ کرایه برون استانی تخم مرغ، با توجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد تخم مرغ خارج از استان تامین می شود، عامل گرانی این کالا در خوزستان است.

جباری ادامه داد: نظارت بر واحدهای تولیدی بر عهده ما نیست؛ سال گذشته بسیاری از واحدهای تولیدی را جریمه کردیم اما گرانی کنترل نشد بنابراین مشکل از جای دیگری است و باید به دنبال علت بود نه معلول! و باید دانست تامین و توزیع نهاده ها به عهده وزارت صمت و یا سازمان های تابعه در استانها نیست.

وی گفت: تامین صد درصدی نهاده از سوی سازمان جهاد کشاورزی، برای مرغ و تخم مرغ و واحدهای پروار بندی، یکی از راه های کنترل گرانی است؛ قیمت دام به دلیل قاچاق به کشورهای دیگر افزایش یافته است و همچنین تعیین نرخ کالاهای اساسی تنظیم بازار مانند گوشت و مرغ منجمد، برنج و شکر و روغن بر اساس نرخ روز در تنطیم بازار کشور تصمیم گیری می شود.

با این وجود، آنچه که به نظر می آید پس از سوء مدیریت اقتصادی و ضعف در توزیع ارز دولتی، ناهماهنگی میان دستگاه ها و ضعف در نظارت را می توان به عنوان عوامل گرانی غیر منطقی کالاها در نظر گرفت و همچنین باید پرسید چرا طی سال ها برای تامین نیاز استان به فرآورده های دام و طیور از درون استان، برنامه ریزی اثر بخشی صورت نگرفته است.